ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Waltz: “(Rusya-Ukrayna savaşı) Bu ABD ve Avrupa’nın çıkarına değil”

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz, ABD Başkanı Donald Trump‘ın Rusya- Ukrayna savaşını sona erdirmekte kararlı olduğuna işaret ederek, “Bu iki ülkenin de çıkarına değil, ABD ve Avrupa’nın çıkarına değil.” dedi.

Waltz, Rusya-ABD ikili alakaları olağanlaştırma ve Ukrayna‘daki savaşı sonlandırma maksadıyla dün Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da, ABD ve Rus heyetlerinin yaptığı toplantının akabinde CNN ve AP’ye röportaj verdi.

Savaşın “geçici değil, kalıcı bir sonu olması gerektiğini” belirten Waltz, bu süreçte “toprak ve güvenlik garantilerine” yönelik bir tartışma yürütüleceğinin farkında olduklarını kaydetti.

Trump’ın savaşı sona erdirmekte “kararlı olduğuna”, Ukrayna‘nın doğusunda ve güneyinde süren mevt ve yıkımın kabul edilemeyeceğine işaret eden Waltz, “Bu iki ülkenin de çıkarına değil, ABD ve Avrupa’nın çıkarına değil.” sözünü kullandı.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Trump’ın 12 Şubat’taki telefon görüşmesinin, ABD ve Rusya ortasında son yılların “devlet liderleri” seviyesindeki birinci telefon görüşmesi olduğunu anımsatan Waltz, “(Riyad’daki görüşme) İşte artık buradayız. Bir haftadan kısa bir mühlet sonra ABD ve Rusya idareleri (burada) en üst seviyede.” diye konuştu.

Waltz, yalnızca savaşı sona erdirmek için değil, gelecekte de üretken ve istikrar sağlayıcı alakaların “kilidini açmak” emeliyle bu suratı sürdürmeyi ümit ettiklerini söyledi.

“Kıyma makinesi” benzetmesi

Sürecin başlatılmasını kıymetli bulduklarını, Avrupa’da “her iki taraftaki halkların, bir kıyma makinesine dönüşen ve bitmeyen savaşı” kabul edemeyeceklerini vurgulayan Waltz, “Trump, global tartışmaların odağını savaşın bitip bitmeyeceği konusuna değil, nasıl biteceği konusuna kaydırdı.” dedi.

“Tarafları bir ortaya getirecekseniz, her iki tarafla da konuşmanız gerekir.” tabirini kullanan Waltz, ABD Başkanı Trump’ın, Putin ile görüşmesinden dakikalar sonra Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i arayıp konuştuğunu anımsattı.

“Mekik diplomasisinin” kıymetine değinen Waltz, her iki tarafla da görüştüklerini bildirdi. ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun, Avrupa seyahatinde birçok üst seviye temas kurduğunu aktaran Waltz, Trump’ın hafta başında Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile telefonda görüştüğünü hatırlattı.

Putin ve Trump görüşmesi için tarih belirsiz

Ukrayna’da savaşa son verme maksatlı görüşmelerde, “müttefiklere danışılmadığı niyetine karşı koymaya” kararlı olduklarını kaydeden Waltz, “Neredeyse her gün danışılıyor.” diyerek, bu irtibatı sürdüreceklerini bildirdi.

Trump ve Putin’i bir ortaya getirebilecek bir toplantının ne vakit beklenebileceği sorusuna Waltz, bir tarih belirlenmediğini belirterek, iki başkanın buluşmayı ümit ettiklerini söyledi.

Rusya’nın ilhakı, ABD için “kabul edilebilir” mi?

İngiltere dahil Avrupa ülkelerinin, “ABD’nin (Ukrayna’daki) savaşa yönelik her türlü Avrupa tahlilini desteklemesi gerektiği” telaffuzunun hatırlatılması üzerine Waltz, “Kesinlikle, birinci unsur olarak Avrupa liderliğinde bir güvenlik garantisi var.” dedi.

Rusya’nın, savaşın başladığı Şubat 2022 sonrası ilhak ettiği bir toprağı elinde tutmasının, ABD için “kabul edilebilir” olup olmayacağı sorusuna Waltz, “Bunlar tartışılması gereken şeyler, başlayacağımız ve önümüzdeki güçlü işi yapacağımız şeyler.” cevabını verdi.

“Daha güzel bir sonuç hayal edemezdik”

Aynı röportajda sorulara yanıt veren ABD Başkanı Donald Trump‘ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff ise görüşmenin gerçekleştiği odadaki hava ve etkileşimi “olumlu, optimist, yapıcı” olarak nitelendirdi.

Tarafların “doğru sonuca ulaşmak” maksadıyla sergilediği “çözüm odaklı” tavrına dikkati çeken Witkoff, “Bu oturumdan sonra daha âlâ bir sonuç hayal edemezdik. Çok sağlamdı.” sözlerini kullandı.

Son periyotta iki ülke ortasında mahkum takası müzakereleri için Rusya’yı ziyaret ettiği anımsatılan Witkoff, tekrar bu ülkeye düzenleyeceği muhtemel ziyarete ait, “Emin değilim ancak önümüzdeki birkaç hafta içinde bu kararı vereceğiz.” diye konuştu.

ABD ve Rusya heyetlerinin, Riyad toplantısı

ABD ve Rusya heyetleri, ikili münasebetleri olağanlaştırma ve Rusya-Ukrayna savaşını sonlandırma hususlarını görüşmek üzere dün, Suudi Arabistan’ın başşehri Riyad’da bir ortaya gelmişti.

Bu toplantı, ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in 12 Şubat’ta yaptığı ve 1,5 saat süren telefon görüşmesinin akabinde gerçekleşmişti.

Üst seviye heyetlerin, dün Riyad’daki görüşmeleri 4,5 saat sürmüş ve taraflar, Ukrayna konusunda ilerleyen süreçte temaslarını sürdüreceklerini belirtmişti.

Rusya heyetinde Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Kremlin Dış Siyaset Danışmanı Yuriy Uşakov ve Rusya Doğrudan Yatırım Fonu Başkanı Kiril Dmitriyev yer alırken, ABD heyetinde Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ve Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff bulunmuştu.

Toplantının akabinde Kremlin Dış Siyaset Danışmanı Yuriy Uşakov, basın mensuplarına yaptığı açıklamada, iki ülke heyetlerinin Ukrayna konusunda ilerleyen vakitte görüşmelerine devam edeceğini tabir etmişti.