Ankara, SDG ile Suriye’nin anlaşmasına nasıl bakıyor? Sürpriz anlaşma kulisleri salladı

Suriye Cumhurbaşkanı Ahmed Şara ile SDG’li Ferhad Abdi Şahin ortasında, Suriye topraklarının birliğini vurgulayan ve bölünmeyi reddeden bir muahede imzalandığı. Sürpriz muahedeye Türkiye’nin reaksiyonu merak ediliyor. CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova, Ankara’nın mutabakatla ilgili değerlendirmelerini aktardı.

İŞTE MUTABAKATIN MADDELERİ

Suriye Cumhurbaşkanlığı’nın X hesabından yapılan fotoğraflı paylaşımda, muahedenin Suriye Arap Cumhuriyeti kurumlarına entegrasyon ile toprak birliğini öngördüğü ve bölünmeyi reddettiği tabirleri kullanıldı. Paylaşımda, imza atılan mutabakat metnine de yer verildi.

Anlaşmanın unsurları şöyle:

1- Dini yahut etnik kökenine bakılmaksızın tüm Suriyelilerin temsil ve siyasi iştirak haklarının liyakate dayalı olarak sağlanması.

2- Kürt toplumunun Suriye’nin ayrılmaz bir modülü olarak tanınması ve anayasal haklarının garanti altına alınması.

3- Tüm Suriye topraklarında ateşkes.

4- Hudut geçişleri, havaalanları, petrol ve gaz alanları dahil olmak üzere kuzeydoğu Suriye’deki tüm sivil ve askeri kurumların devlet idaresi altında bütünleştirilmesi.

5- Yerinden edilmiş tüm Suriyelilerin devlet muhafazası altında memleketlerine geri dönmesinin sağlanması.

6- Suriye’nin Esad’ın kalıntıları ve güvenliğine ve birliğine yönelik tüm tehditlerle çabasını desteklemek.

7- Bölünme davetlerini, nefret telaffuzunu ve uyuşmazlık çıkarma teşebbüslerini reddetmek.

8- Uygulama komiteleri, yıl sonuna kadar muahedeyi yürürlüğe koymak için çalışacak.

ANKARA MUAHEDEYE NASIL BAKIYOR?

CNN Türk Ankara Temsilcisi Dicle Canova Ankara’nın muahedeye dair birinci yorumlarını aktardı. Canlı yayına katılan Canova şu bilgileri aktardı:

Ankara’da hava olumlu. Gerçekten bir memnuniyet olduğunu söyleyebilirim Ankara açısından. Neden? Mutabakatın hususlarına bakarsak, kaynaklar diyor ki bizim için şu etapta olumlu. Ankara’nın daima savundukları bu unsurlarda var. Mesela birinci husus. Tüm Suriyelilerin dini kültürel geçmişlerinden bağımsız olarak, yeteneklerine dayalı siyasi süreçte ve devlet sonlarında temsili. Kürt toplumunun, Suriye’nin devletinin asli bir kesimi olması, devletin vatandaşlık hakkını ve anayasalarının garanti altına alacak olması, oradaki Kürtlerin. Bunlar olumlu. Neden? Ne diyor Ankara? Oradaki tüm kümelerin, tüm etnik kümelerin yeni idarede kendi yükleri oranında temsili, yani kapsayıcı bir idare, kapsayıcı yeni bir Suriye.

“ANKARA UNSURLARI HOŞNUT KARŞILIYOR”

Bu manada elbette Ankara bu hususları hoşnut karşılıyor. Suriye genelinde ateşkesin sağlanacak olması da çok değerli. Bu ne demektir? Çatışmasız ortam. Başka yandan Kuzey Doğu Suriye’de bilhassa bu unsur çok değerli. Tüm askeri kurumlar devlet idaresi altına alınacak. Buna hudut kapıları, havaalanları, petrol ve gaz alanları da dahil olacaktır. Ankara ne diyor? Ordu içinde ordu olmaz, devlet içinde devlet olmaz. Yani bu noktada artık Kuzey Doğu Suriye’de farklı bir idare, işte petrol ve gaz alanlarının idaresinin öbür birilerinin elinde olması, bunların tamamı sona erecek. Bundan bu türlü Suriye devleti buraları da yönetmeye başlayacak. Yani devlet içinde devlet olmayacak.

“YPG’NİN MEVCUT KOMUTA KADEMESİ GİDECEK”

Ha, ordu içinde ordu olmaz sorunu. Yani bu noktada artık YPG sanki biliyorsunuz daima tartışıyordu, entegre olacak Suriye ordusuna fakat başka bir kol ordu olarak mı entegre olacak? Ankara aslında o yüzden diyordu, hayır bu kabul edilemez, ordu içinde ordu olmaz diyordu. Artık görünen o ki şu an erken lakin birinci etapta belirli ki YPG’nin mevcut komuta kademesi gidecek. Onun için de çok beklenmeyecek diyor kaynaklar. Yarından itibaren farklı kumandanlar atanabilir, beklenti bu tarafta. Ve daha sonra da elbette Suriye ulusal ordusuna tam entegrasyon sağlanabileceği, bu yola girilebileceği istikametinde beklentiler söz ediliyor ve çok da uzun sürmeyeceği yarından itibaren yeni kumandanların atanabileceği söz ediliyor.

“YPG’NİN SOK MÜNASEBETİ DE ORTADAN KALKTI”

Şimdi YPG’nin varlığının münasebetlerden biri de biliyorsunuz, IŞİD ile çabaydı. Oradaki hapishanelerdi. Çok değil, bu hafta sonu beşli bir toplantı yapıldı Ürdün’de, Ve oradan değerli bir karar çıktı, bir bildiri yayınlandı. Bundan sonra oradaki hapishaneleri Suriye hükümeti devralacak, lakin öteki ülkeler, komşu ülkeler de buna dayanak olacak. Bir ortak gayret merkezi kurulacak. Dediğim üzere bu ortak uğraş merkezinin de ya Türkiye’de ya Ürdün’de muhtemelen kurulması bekleniyor. Şimdi netleşmedi. Teknik görüşmeler devam ediyor. Lakin bu hafta sonu atılan bu adım elbette YPG’nin son münasebetini de ortadan kaldırmış vaziyette. Artık şunu da söyleyeyim, Suriye Ulusal Ordusu için Türkiye’den, Türk Silahlı Kuvvetleri’nden dayanaklı bir eğitim faaliyeti olacak mıdır? İleriki kademelerde Suriye ile Türkiye ortasında askeri işbirliği mutabakatlarının imzalanması da kelam konusu olacak. Ve malum son devirde bir askeri ateşe de atandı oraya. Önümüzdeki haftadan itibaren, bunun da altını çizeyim, askeri görüşmeler hızlanabilir. Hatta birtakım ziyaretler de beklenebilir önümüzdeki haftadan itibaren. Bu noktada YPG’nin de bu muahedeye imza atarak artık yavaş yavaş Suriye Ulusal Ordusu’na entegre olacak olması o manada da kıymetli.