Balık Gölü’nde Suyun Çekilmesi Ekosistemi Tehdit Ediyor

ABDULLAH SÖYLEMEZ/MUHAMMET ALİ ATEŞ – Ağrı’nın Taşlıçay ilçesinde suyu çekilen ve yosun tutan Balık Gölü‘nde, balık ve kuşların ömür alanı daralıyor.

Taşlıçay ilçesine yaklaşık 30 kilometre uzaklıktaki Sinek Yaylası ve Aras Dağları’nın kesiştiği bölgede yer alan Balık Gölü, adaları, kuş ve balık tipleriyle tabiat tutkunlarının ilgisini çekiyor.

Kış mevsimi boyunca yüzeyi buzla kaplanan göl, yaz aylarında da kamp yapmak isteyen tabiat tutkunları ve sıcak havadan bunalıp dinlenmek isteyenlerin uğrak yeri haline geliyor.

Doğubayazıt ilçe merkezinin ve güzergahtaki birtakım köylerin su muhtaçlığını karşıladığı gölün yosun tutması ve suyunun çekilmesi canlı ömrünü da olumsuz etkiliyor.

“Gölde her geçen yıl su düzeyi azalmaktadır”

Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi (AİÇÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Coğrafya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Kaya, AA muhabirine, dünyadaki göllerin yarısının son 30 yılda küçüldüğünü söyledi.

Balık Gölü‘nün Türkiye’nin en yüksekte yer alan en büyük alanlı gölü olduğunu ve ortalama derinliğinin 70 metre olduğunu belirten Kaya, şöyle devam etti:

“Özellikle son 10 yılda bölgede yaşanan sıcaklık artışı, buna bağlı olarak buharlaşma sonucunda Balık Gölü‘nde her geçen yıl su düzeyi azalmaktadır. Geçen yıla nazaran nispeten yağışlar bu sene biraz daha fazla olmasına karşın su düzeyinin yeniden düştüğünü görmek mümkün. Doğal etkenlerle birlikte beşeri etkenlerin de göl suyunun düzeyinin düşmesinde değerli bir tesiri var. Balık Gölü dereler, kar ve yer altı sularıyla beslenmekte.”

Kaya, son yıllarda bölgede kar yağışının da azalmasıyla gölün beslenme ölçüsünün azaldığını anlattı.

Yaklaşık 54 kilometre uzaklıkta olan Doğubayazıt ilçesinin içme ve kullanma suyunun Balık Gölü’nden karşılandığını hatırlatan Kaya, şunları aktardı:

“Herhangi bir denetime tabi olmadan, maalesef ölçüsüz ve sınırsız formda su alınmakta. Hatta son devirlerde gölde su düzeyinin azalmasıyla içme suyunu kente götüren boru sınırları yüzeyde kalmaya başlayınca makinelerle su borulara pompalanmaya başlandı. Bu da önemli sıkıntılar oluşturuyor. Suyun pompalanmasıyla canlılara ziyan verilmekte. Hem Doğubayazıt hem de güzergahtaki köyler Balık Gölü’nden beslenmektedir.”

“Balık Gölü birebir vakitte bir kuş cenneti”

Balık Gölü’nün tıpkı vakitte bir kuş cenneti olduğunu anımsatan Kaya, suların çekilmesiyle ekolojik istikrarın vakitle daha fazla bozulacağını vurguladı.

Doğubayazıt ve köyleri için öbür su kaynaklarının bulunması gerektiğini söyleyen Kaya, şunları kaydetti:

“Çevrede çok sayıda dağlık alan ve kaynak suları var. Bunun kesinlikle bir an evvel temin edilmesi gerekiyor. Bu halde devam ederse Balık Gölü’nün ekolojisi bozulmayla yüz yüze kalacak. Gerçekten artık çekilen fotoğraflarda da görülüyor, suların çekilmesiyle gölün tabanındaki bitki florası yüzeye çıkmış durumda. Orada yaşayan canlıların ömür alanını tehlikeye koymakta ve sonlandırmakta.”