Ramazan’da Tandır Ekmeği Geleneği: Kadın Ustaların Ustalığı

Doğu Anadolu‘da Ramazan sofralarının vazgeçilmez yöresel lezzeti tandır ekmeği yakılan tandırlarda bayan ustalar tarafından pişiriliyor.

Sabahın erken saatlerinden itibaren tandırın yakılarak hazır hale getirilmesi ve ekmeğin pişirilmesine kadar büyük bir ustalık isteyen tandır ekmeği, bayan ustaların hünerli ellerinden Ramazan sofralarına sunuluyor.

Geçmişten günümüze uzanan bir gelenek olan ve Erzincan’da dağ köylerinde hala kullanılan tandırlar birbirinden hoş lezzetlerin pişirilmesinde kullanılıyor. Anadolu’da yüzyıllardır kullanıldığı bilinen tandırlarda, bayanlar tarafından geceden mayalanıp sabahın erken saatlerinde hazırlanan hamurlarla Türk kültüründe geniş yer tutan tandır ekmeği pişiriliyor. Bayanlar tandır ekmeği üreterek hem UNESCO’nun somut olmayan kültür mirası listesine alınan lavaşı yaşatıyor hem de ekmek gereksinimini karşılıyor.

Erzincan İnönü Mahallesinde bulunan bir fırında bayan ustalar Ramazan ayı münasebetiyle sabahın erken saatlerinden itibaren tandırları yakarak hazırlıklara başlıyor. Yoğunluk olmasından ötürü da vardiyalı olarak çalışan bayanlar uzun yıllardır ekmek paralarını tandırdan kazanıyor.

Tandır ekmeği yaparak geçimini sağlayan bayan, Ramazan’da işlerinin daha ağır olduğunu belirterek, “Yıllardır tandırda çalışıyoruz. Sabah erkenden gelerek hamurumuzu hazırlıyoruz. İçine de tuz maya su koyuyoruz. Hiçbir katkı hususu yok. Hazır hale gelene kadar bir yandan da tandırımızı yakıyoruz. Daha sonra da ekmeğimizi pişiriyoruz. Ramazan’da da işler bayağı ağır. Erkenden gelip marketlere daha erken gönderiyoruz. Niyetli olarak çalışmak da sıkıntı oluyor lakin elimizden geldiği kadar vatandaşları şad etmeye çalışıyoruz” dedi. – ERZİNCAN