“Şehit Bilgi Kapısı” ile Çanakkale kahramanlarının hikayeleri gün yüzüne çıkıyor

Türk milletinin destan yazarak tarihe ismini altın harflerle kazıdığı bir zaferle sonuçlanan Çanakkale Savaşları’nın kahramanlarının kıssaları, Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığının “Şehit Bilgi Kapısı” projesi ile gün yüzüne çıkıyor.

Dünya ülkelerindeki güç istikrarlarını alt üst eden, tarihin seyrini değiştirerek Anadolu topraklarını Türk milleti için ebedi bir vatan yapan Ulusal Caba’nın ruhunu ateşleyen Çanakkale Muharebeleri’nin ölümsüz kahramanlarının kıssaları, “Şehit Bilgi Kapısı” ile gün yüzüne çıkıyor. Çanakkale Muharebeleri esnasında şehit olan askerlere dair bilgiler bugüne kadar Milli Savunma Bakanlığı tarafından hazırlanan şehit listeleri ile tespit edildi. Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı bünyesinde 2024 yılında başlatılan “Şehit Bilgi Kapısı” projesi ise Çanakkale kahramanlarının saklı kalmış bilgilerine ışık tutuyor. 3 yılda tamamlanması hedeflenen proje kapsamında Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri, Milli Savunma Bakanlığı Lodumlu Arşivi ve Kızılay Arşivi’nde yapılan ayrıntılı ve titiz bir arşiv çalışması ile Çanakkale Cephesi’ne ilişkin olan zayiat istatistik cetvelleri, zayiat cetvelleri, şehit subaylara ilişkin mektup ve safahat dokümanları, hastane defterleri, sıhhi vukuat cetvelleri, tabur ve bölük düzeyinde sıhhiye cerideleri, sıhhi tesisleri gösterir askeri krokiler dahil 30 binden fazla doküman tespit edilerek, Osmalıca’dan günümüz Türkçesine çevirisi yapıldı. Böylelikle ortaya Çanakkale Savaşları’na ilişkin tarih yazımını da değiştirecek çok değerli datalar ortaya çıktı. Bu çalışma sonucunda Milli Savunma Bakanlığı bünyesinde hazırlanan listelerde yer almayan şehit isimlerine ve ayrıntılı bilgilerine, subayların şehit olma süreçlerine ilişkin ayrıntılı bilgilere, hastane kayıtlarında askerlerin tedavi süreçleri ve şehit olma nedenlerine dair raporlara ve istatistiksel bilgilere, Çanakkale dışında bulunan Çanakkale şehitlerine dair ayrıntılı raporlara ulaşıldı. Titiz bir çalışma sonucunda şu ana kadar 27. Alay ve 57. Alay dahilinde 2 bin 500 şehidin bilgisine ulaşıldı. Tasnifleme süreçleri sonrasında her gün muhakkak ölçüde data web sitesine girilerek, vatandaşların ve araştırmacıların hizmetine sunulacak. Bu bilgilere https://sbk.canakkaletarihialan.gov.tr/ sitesinden erişilebilecek.

“Şehit Bilgi Kapısı”nda 58 binden fazla şehidin bilgileri kamuoyuna açılacak

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı’nın elde ettiği bu bilgileri kamuoyunun kullanımına sunmak için geliştirdiği “Şehit Bilgi Kapısı” projesi kapsamında Çanakkale Cephesi’nde şehit olmuş bir askere dair temel bilgiler girildiğinde askerin safahatı, şehit olduğu güne dair ayrıntılı bilgilere ulaşılabiliyor. Kaynaklardan temin edilebilen ölçüde kahramanların şehit olma sürecine ayrıntılı olarak yer veriliyor. Bunun yanı sıra şehidin Çanakkale Cephesi’ne ne vakit ve hangi yoldan geldiği, hangi muharebelere katıldığı, kumandanlarının kimler olduğu, birliğinin safahatı, birliğine ilişkin görsel bilgilere de yer veriliyor. Birliğinin katıldığı muharebelere dair özel hazırlanan haritalar, görsel bilgiler, dokümanlar de kamuoyuna sunuluyor. Şehidin hangi şehitliğe defnedildiği, isminin nerede yer aldığına ulaşılabileceği üzere şehit olduğu bölgeye ve şehitliğe gitmek için yol tanımına de ulaşılıyor. Bu proje ile Çanakkale Cephesi’nde şehit olmuş askerlerin her birinin bilinmeyen öyküleri, yaşanmışlıkları, nasıl şehit oldukları üzere birçok özel bilgi kamuoyuna sunulurken, ilerleyen periyotta data göndermek için de özel bir alanın olacağı ve buradan data paylaşımının da olacağı belirtildi. 3 yıl sonunda tamamlanacak proje ile “Şehit Bilgi Kapısı”nda 58 binden fazla şehidin bilgileri kamuoyuna açılmış olacak.

“Şu anda 2 bin 500 civarında şehidimizin teferruatlı bilgisine sahibiz”

Çanakkale Savaşları Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, “Şehit Bilgi Kapısı” projesiyle ilgili Çanakkale Savaşları Araştırma Merkezi’nde basın açıklaması yaptı. Kaşdemir, “Çanakkale Deniz Zaferimizin 110’uncu yıl dönümünde Tarihi Alan Başkanlığı olarak yeni bir projeyi hayata geçiriyoruz. Çok heyecanlıyız. Çanakkale’yi geçilmez yapan zaferin mimarları aziz şehitlerimizle alakalı yeni bilgilere eriştik ve bunu kamuoyuyla paylaşacağız. ‘Şehit Bilgi Kapısı’ ismi altında bu çalışmayla birlikte Çanakkale şehitlerimizin daha ayrıntılı, daha teferruatlı bilgilerine kavuşmuş olacağız. Çanakkale Tarihi Alan Başkanlığımızın web sayfasına yükleyeceğimiz bilgilerle Çanakkale şehitlerimizin yakınları, akrabaları, şehidimizle alakalı temel bilgileri girdikten sonra Çanakkale’deki şehidimizin Çanakkale’ye nasıl geldiği, hangi yollardan geldiği, hangi cephelerde savaştığı, Çanakkale’de hangi birlikte vazife yaptığı, kumandanının kim olduğu, yaralanmışsa nerede yaralandığı, hangi süreçlere maruz kaldığı, nasıl tedavi olduğu ve kahramanlık kıssalarının de yer aldığı, hatta ve hatta Çanakkale Tarihi Alan’da hangi şehitlikte metfun bulunduğu, isminin nerede yazdığı, bu şehitliğe nasıl gidilebileceği, hangi yolların kullanılabileceği üzere birçok bilgiye sahip olma imkanına kavuşacaklar. Olağan Çanakkale şehitleriyle alakalı şu anda Genelkurmay Başkanlığımızın, Ulusal Savunma Bakanlığımızın bir şehit listesi var. Ancak burada eksikler vardı. Bunun güncellenmesi gerekiyordu. Tarihi Alan Başkanlığı olarak geçtiğimiz yıl çok özel bir grup oluşturduk ve bu grubumuz hem Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivlerimizde, hem Ulusal Savunma Bakanlığımızın Lodumlu Arşivi’nde, hem de Kızılay’ın arşivinde çok ağır bir çalışma içerisine girdi. 30 bin sayfalık bir arşiv tarandı. 30 bin sayfalık Osmanlı Türkçesindeki bu bilgiler günümüz Türkçesine aktarıldı ve şu anda peyderpey sisteme girilmeye başlandı. Şu anda 2 bin 500 civarında şehidimizin teferruatlı bilgisine sahibiz. Yeni şehit listelerimizin, yeni şehit isimlerimizin de ortaya çıktığı düşünüldüğünde bugüne kadar var olmayan, bugüne kadar isimleri aşikâr olmayan birçok şehidimizin de bilgileri gün yüzüne çıkmış olacak” dedi.

“Türkiye’nin her bir vilayetinde, her bir ilçesinde, köyünde, hatta her aileden kesinlikle birisi Çanakkale’de ya şehit olmuştur ya gazi olmuştur”

2027 yılı sonuna kadar 58 binden fazla şehidin teferruatlı bilgilerine kavuşma imkanına sahip olacaklarını tabir eden Kaşdemir, kelamlarına şöyle devam etti:

“Çanakkale şehitleri her vakit çok merak edilmiştir. Zira Türkiye’nin her bir vilayetinde, her bir ilçesinde, köyünde, hatta her aileden kesinlikle birisi Çanakkale’de ya şehit olmuştur ya gazi olmuştur. İşte şehitlerimizin değerli aileleri o şehidimize ilişkin temel bilgileri girdikten sonra şehidimizle alakalı çok teferruatlı bilgiye ulaşmış olacaklar. Doğal ortaya birçok yeni bilgi ve doküman de çıkmış oldu. Yeni şehit isimleri çıkmış oldu. Hatta çok ilginizi çekecek çok özel kahramanlık öyküleri de evraklardan çıkmaya başladı. Çok özel bir arşivden faydalandık. O yüzden inşallah bu çalışma bittiği vakit ‘Şehit Bilgi Kapısı’na girildiğinde bütün Çanakkale şehitleri ile alakalı teferruatlı bilgiye sahip olacağız. Hatta bu çalışmanın sonunda Çanakkale Cephesi ile alakalı tüm arşivlere ulaşılmış, tüm arşivler çalışılmış, yani tabiri caizse Çanakkale Cephesi ile alakalı bütün evraklar okunmuş olacak. O yüzden çok heyecanlıyız, çok da istekliyiz. Çanakkale şehitlerimizi, gazilerimizi bir sefer daha rahmetle anıyoruz. Bir kere daha Çanakkale’yi geçilmez yapanları, Çanakkale zaferinin mimarlarını rahmetle ve hürmetle anıyoruz. Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü, Cevat Paşamızı, Seyit Onbaşı’mızı, Yüzbaşı Yusuf Kenan’ı, bütün o büyük kahramanları, aziz şehitlerimizi ve gazilerimizi bir kere daha rahmet ve minnetle anıyoruz. Onları unutmadık, unutmayacağız. Onların anılarını tarihe mal edip gelecek jenerasyonlara aktaracağız.” – ÇANAKKALE