Unutulmaz Osmanlı Sanatı: Sadekarlık Günümüzde Yeniden Canlanıyor

El sanatlarının unutulmuş hazinesi: “Sadekarlık”

Osmanlı mirasından çağdaş atölyelere: Sadekarlığın yüzyıllara uzanan yolculuğu

Sadekarlığın çağdaş sanatla buluşması

İZMİR – İzmir Foça’da yaşayan Cihan Bilgen, kuyumculuk sanatının temel taşlarından biri olarak kabul edilen ve değerli madenlerin işlenmesiyle mücevherlerin sade kısımlarının oluşturulmasını sağlayan bir Osmanlı periyodu sanatı olan unutulmaya yüz tutmuş Sadekarlık zanaatını, son 10 yıldır yaptığı çalışmalar ile günümüz estetik anlayışıyla harmanlayarak eşsiz dizaynlara imza atıyor.

Osmanlı Devleti periyodunda saraylarda, padişahın ailesi ve devlet erkanı için özel mücevherler üreten kuyumcu atölyeleri bulunurdu. Bu atölyeler; babadan oğula geçen bir lonca nizamı ile yönetilir ve saray için kıymetli taşlar, metallerle süslenmiş merasim eşyaları, Kur’an-ı Kerim kapları ve dekoratif nesneler üretilirdi. Bu eşsiz sanatın ismi ise ‘Sadekarlık’ olarak bilinir, ince personellik, uzun uğraşlar gerektiren değerli bir meslek olarak anılırdı. Çeşitli teknik bilgilerin yanı sıra el hünerlerinin gelişmiş olmasının gerektiği Sadekarlık zanaatında; değerli metallerin dökümü, şekillendirilmesi ve süslenmesini içeren bir dizi süreç gerçekleştirilir. Bu süreçte metallerin eritilmesi, kalıplara dökülmesi, şekillendirilmesi ve son olarak cilalanması üzere adımlar yer alırdı.

Modern periyotta ‘Sadekarlık’

Günümüzde Sadekarlık, klasik yolların yanı sıra çağdaş teknolojilerin de kullanıldığı bir sanat kolu haline geldi. Unutulmaya yüz tutmuş zanaatlardan biri olan Sadekarlık, İzmir’in Foça ilçesinde yaşayan Cihan Bilgen üzere zanaatkarlar sayesinde yine hayat buluyor. Bilgen, Son 10 yıldır yaptığı çalışmalarla sadekarlığın estetik ve duygusal boyutunu gözler önüne seriyor. Bilgen’in elinden çıkan takılar, doğal gereçler, klâsik tekniklerle bir ortaya gelerek eşsiz dizaynlara dönüşüyor.

“Sadekarlık zanaatını gücüm yettiği yere kadar devam ettireceğim”

Bu eski zanaatı günümüz estetik anlayışıyla tekrar canlandırmaya çalıştığını söz eden zanaatkar Cihan Bilgen, “Üniversiteden mezun olduktan sonra kültür sanat alanında çalışmalarda bulundum. Uzun yıllar çalıştıktan sonra hobi olarak başladığım klâsik kuyumculuk tekniklerinden sadekarlığı hayat biçimi olarak benimsedim. 10 yıl evvel kurduğum ve tek başıma yönetim ettiğim bir atölyem var. Ölmekte olan unutulmaya yüz tutmuş ‘Sadekarlık’ zanaatını yaşatmaya çalışıyorum. Osmanlı Devleti devrinden gelen klasik kuyumculuk tekniği olan Sadekarlık zanaatını gücüm yettiği yere kadar devam ettireceğim” dedi.